© 2009- Alle Inhalte,Texte, Bilder und Grafiken sind urheberrechtlich geschützt!
1 2 3
D’r Wecker van Tant Tina…
Nüajentienhongendochonfetzech (1948)en Kerkeve passiet
Weil Tant Tina sinne Wecker ens et Morjes et neet deng,
sooch se, dat se noa d’ Mäß
doamet noa Uhremeakesch jeng.
Bie d’ Wandlong en d’ Kerk leep dea Wecker döchtesch
aav,
Tant, se jeng va Schreck bau loope, lot sech a d ’Bonk eraav.
Ech soat neave höar
on mosch mech van dat Looche rechtesch krömme.
Tant kosch, weil noch Schuahn dropp
loare, d’r Weckerknoop su jau net fänge.
Jong, wat woar dat döar flech peinlesch,
bie su en Handlong, a son Stell,
weil d’r Wecker üavertüande nu d’r Mäßdeener sinn
Schell.
On de Lüh, se mosche looche, wenn dat och neet üblech woar -
selfs Pastuar,
ka man sech denke, vool et Ernstsian du noch schwoar,
on man jloch bau stief on stärk,
dat et woar e Düvelswerk.
Schustere Will
Neet maar en Leek, em Hensberger Lonnd woar Schustere Willke jood bekonnt. Wiet sujar
- selvs hänger d’ Grenz, kaunten em Aue wie jong Penz.
Hea stammde uut en Schusterie
met ene klene Schuahnlaade dorbie.
Willke woar e prächtesch Männke, wie hea koam nüajentieanhongendsieave
op
Zint Markus op d’ Welt, äver e paar Möntches laater hau et Leed sech enjestellt.
Et Morjes, wie d’ Mamm em noahm en d’ Kamer uut et Bett,
lot hea alle Jledder honge,
hau sech neet mie opjestellt (Kinderlähmung).
Äver d’r Herrjott deng em jeave joe
Moot en su ärm Leave. Senge kosch dea kleene Keal, hea hau jet joldejes en d’ Keel.
Woar en Huachtiet en d’ Jeajend, wuat bie Will ens ajefroat, op hea och jet senge
küam on maake och jet jecke Tüan. Ömmer woar ’ne Frönd parat on schnobbde sech Willke
op et Raad.
Koam ’ne Droateasel (Fahrrad) met ene op d’ Stong on op d’r Sett ene jonge
Jong, da woar et füar d’ roa neet wiet her: Et woar ”Schustere Will” met sine Chauffeur.
Ens et Oavends, bau medde Nooch, woar jeaje oss üaver e Onjemooch. Min Modder wuat
duu opjeroope on es op d’ Schlubbe erüaver jeloope. Willke on Co woare en Hensberch
op d’ Promenaad en d’ Bäak jefahre met et Raad, koppüaver jeschurfelt longs d’r Betong,
dat et lenke Uahr bis op d’ Schoojer eronger hong. D’r Doktor mosch die Nooch noch
komme. Hea noahm uut d’r Koffer Faam on Noll, on e man sech hau omjekieake d’ Transplantatiuan
bejonn. Dat Uahr wuat jau wer drahjenieat - on hellde selvs en kotte Tieet. För d’r
Dokter stong en Pull Schnopps jereet, äver all mooke se sech noch drüaver breet.
Laater, wie Will met et Hellsiahn afeng, wuat et noch löstejer on rechtesch schönn.
Froade Will uas Mamm: „Häss d’ en Zirett för mech“, sie luach, on sooch: “Hüüt hässte
Pesch.“ Da mende hea: „Jonk noa d’r Kaas on sätt op Siie d’ dridde Tass.” Et ess
jewess bau neet d’ jlöve, äver Will hau Reach, dat hät et jejäave. Befüar hea hät
d’ Ead verlatte, d’r Herrjott em och jnädesch reep,
broch Will d’ Wöat noch üaver d’ Löppe:
„Och, wenn se versüppt, d’ Leek, blifft d’ Leek.“
E paar löstige Jedonke üaver d’ Schötterie
D’ Schötterie
Van fröher her bis en d’ jetzije Tiet
sörcht d’ Schötterie för Freud on Jesellichkeet.
Va GLAUBE, SITTE, HEIMAT ess jeprächt d’ Schötterie,
`ne rechtje Schöttebroer ess met Liev on Siiel dorbie.
D` Schötte send och ejedellt - noa ’ne Rang on Nam’,
su komme se, su trecke se bie jede Aufzuch dann.
D’r Aufzuch jöff och dät noch her: man süht su Rieh vör Rieh,
dat ömmer och d’ schönnste Männ sind en d’ Schötterie.
Voropp tröckt wal da’ Musik met Schelleboom on Tromm.
Da komme d’ Offiziere, doa hänger d’ Fahnedräjer
on da d’ Atjudante, die loope neave d’r Köning,
dea hät et Selver om.
Doahänger tröckt d’r Vorstand, wie och d’r Präsident,
dea dröcht en Kette om d’r Hauus, dat jau man em och kennt.
Et jöff och Schötteriee, die en jrön jear trecke op.
Werr ongere süht man janz en schwatt mett Stecke trecke,
Hösche aan on Zylindere op d’r Kopp.
Jettwetwatt loope met ’ne Hoot, doa ess ’ne Böschtel draan.
Ech wett, se send noch neet befördert,
könne ävell ens Köning weade, Offizier on Jeneral.
On grad d’ Offiziere, se falle döchtech op,
alleen all dur hör Haltong on d` Feare op d’r Kopp.
D’r Hauptmann sörcht för Ordnung, dea kickt datt alles klappt.
Hea löppt och longs d’ Riee on drifft se döchtech aan,
on hät, et mott jesoch ens weade, va all se et bääste Orjaan.
D’r Jeneral on sinn Atjudante sette mechtens op e Pead,
doduar kritt da d`r Aufzuch och jett weetwatt miie a Weat.
Wie üaverstaatz ess männije Schött mett Ordes utstafiat.
Dea hät sech all verdennt jemackt, verdennt jood, wie man süht.
Dröcht schwor nu an sin Ordes, Kettes on Plakette,
d’ janze Brost, jenarelt voll süüht stoot man hem su trecke.
On luhrt sugar en ruue Nelk uut et Knopsloak an d’ Kötte,
da fellt et Roa jarneet schwoar, et send d’ Hensberger Schötte.
On e paarmoal em Joahr - joa da ess ett werr su wiet.
För d’ Schötterie hesch et Optreckestiet.
D’ Fraulüh hant Werk on krieje et d’ duahn
met d’r Kött van d’r Schött on d’ jemeckeleje Schuahn.
Su männeje Schött deng sech asiehns verschrecke,
d’r Spejel mook em kloar, dat hea su neet köch trecke.
D’ Bocks woar d’ kott, on d’r Kött woar d’ eng,
d’ Muhe regde och neet mie bis onge op d’ Häng.
Et levste schmiat man d’r Spejel da kapott,
weil d’ Tiet neet mie reggde, jett d’ hoale noch flott.
Röpp d’r Trommelschlach äver met ratatatam,
steeht ’ne rechtije Schöttebroer jau och werr stramm.
On trecke d’ Schötte bie Hettz on schläch Wear
wött vüerher jejrotzt - datt hant se neet jear.
Ene Schirm wött lästesch on pooß neet dorbie,
man kömmt ut d’r Schrett on och jau uut d’ Rieh.
Ene Schött jeht jrad - tröckt enn sinne Buuk,
d’ r Bleck jeeht no füere - janz sälde ens eruut.
Vöal Volk an d’r Ronnd, dat es sinne Luahn,
hea wött joa bemonstert bis onge op d’ Schuahn.
Tröck en Könnejin met, ess dat Klatsche vör döar.
Hea hüat et nörjele üaver et Kleed wal van höar.
Dat es eaves sue on jehüat flech dorbie.
Äver wat wüar en Kirmes oahne d’ Schötterie!
E „Verschrecke“, wat trück koam...
Nu vertäll ech öch, wie et mech erjong,
als e „Verschrecke“
ob mech trück koam wie ’ne Bumerong.
Et es verjonge all männisch Joahr, en kotte Tiet
noa d’ Kreesch et woar. Min Tant Mie, die em Leave Joffer woar geblieave, koch weaje
dat alleenstoan net schlochte - keen Jenehmijung krieje.
Et wuad överlooch, on sue woar et Resultat:
Minne Nam’ wuad met op d’r Schlochschien
gesatt. Dat et Ajejeavene nu och d’ jlöve woar, deng ech en janze Tiet eate on schloape
och doa. Micketrine Lies, die onger Tant, die ’ne Pastur va Essen dennde, koam en
d’ Ferietiet mett hör Katt no Schuttrop, on mende datt d’ Bonne on Ärte op ett Stöck
eje Veld all riep wüare oder schüate all welld. Se trooch mett ’ne Körf, drenn et
Sipnatsbruat, noa je Veld erenn mett joe Moot. Sobau ech dat van Tant Mie hau vernomme,
bön ech Tant Lisbeth noa jejonge. On bie dat noa je Veld erenn trecke koam mech en
d’r Senn, Tant Lies eje Veld enns döchtech d’ verschrecke. Se ahnde nix, ech koam
kotter eraan. Ech han et bis hüt neet verjeate, tösche Hafer on Weet soach ech se
plöcke d’ Ärte. Janz stellkes, ömmer kotter schlieak ech eraan on schnurkde wie e
Verke ut dat Koare se aan. Driemoal Schnurke hau all jereckt. D’ Tant vol padaftesch
mett et Jesesch en d’r Dreck.
Äver wie se net opsteng, bliav legge op jen Ead, rep ech va Ongs:
”Tant Lisbeth, ech bönn et jeweas!“ Äver se weachde sech - weachde sech neet. Ech rep on jriean, jeng rubelle a höar. Sojar d’ Oameseeke mooke sech breet, lepe höar üaver d’ Bocke noa d’ Hoare erenn. Jong, watt hau ech e Leed! D’r Spie bliaf mech vutt, d’r Monnd wuat drüesch - on ke Minsch woar d’ sieahn, dea nu helpe kösch. Mett d’r Schreck en d’ Jledder wuet mech kloar, dat ech Schoot droch, falls dat ene Herzschlach woar. Beschrieve kann ech neet min Nuet. Bis se loachend opsteng, han ech äver gedooch: ”Tant Lisbeth es duet.“
Zinter Kloas
Jong, wat woar dat fröher onheimlech, wenn et op Zinterkloas ajeng. Bänne
en d’ düstere Kaamere soat man bloß en Ketz op d’r Dösch, on d’r Wennd joch omm d’
Hüser. Modder deng ich zichmoal froare, ob hea och no oss küam flech. Fröher wuat
man joa beloare, hüüt wett jeddes Kennd Bescheed.
Et klennste Knesstere on Jeräusch
koch mech uut d’ Fassong bränge. Wenn och van dea hellje Mann ömmer jood jekallt
wuat all - äver dea, dea mett demm koam, ene schwatte, heschde Muff, mett ’ne Sock
on en long Kett’ nom de hie on doa och ene oahne Röcksecht einfach mett. Deng man
för d’r hellje Mann net bea oder mog ’ne Knex, wuat man och noch ajemoalt mett Koahleäsch
on schwatte Wix. Ömmer woar mie Hatt ant kloppe voller Onruh’ Daach voruut, on die
Zinterkloaseongs steng ech noch mett vettien (14) uut. Fruhe woar ech on erlüest,
jengese a uas Huus vorbie, kiake en d’ Nobberhüser, wu Kenger soate miee op Rieh.
Schäng on Marie
En dat kleene stelle Dörpke, wu d’ Hüser stont su eng,
wonnde vör sue
ochtzech Joahr dat ruat Marie met sinne Schäng. Dattien Pute koame doa, enn Deel doavan
neet joot jeroa. En d’r Kopp woar neet vöal drenn, jet jottz, dat haue se neet em
Senn. Ennije leepe wie e Schoap, ömmer tranesch wie em Schloap. Twiee klaude wie d’
Raabe d’ Radisskes ut d’ Jaade. On dat Hüsske woar su kleen - d’ Bedder stonge üavereen. Sobau
d’r Oavend koam eraan, mog Schäng sech stoot et Pippke aan. Jenget eropp d noa je
Bett - noame se drie Pesspött mett, weil dat Hüsske met dat Hatt loach op jenn Siie
en d’r Jaad. Duar de Jattz bis a de Pau driav d’r Wend sie Spieal all jau. Koam Marie
d’ Düar eruut, loach Drick, d’r Noaber, op d’ Luur on freude sech wie e kleen Kend,
wenn Marie d’ Schott huar fluach. Vör en Box hau et kee Jeld, dat woß däe Drick on
kieak sech welld. Jeng Marie da en d’r Düstere noa et Jäadche duar d’ Jattz, steng
dea aue fiese Drick en d’r Moandschien met sinn Jlatz. Su verschreckt loot et sech
valle en d’ Heck, kott a jen Huus. Drick, dea woar em noa all döcks sue. Hätt bliav
stellkes wie en Muus. Joahre wuat d Schäng bedroare - on et woar all werr jeloare sooch
’ne Kleen vör Schäng da „Papp“. On dea ärme blöde Schäng kriasch ömmer miie a d’ Jäng. Dea
dove Schäng!
Eventuelle Namensgleichheiten usw. sind rein zufällig.
Karneval hesch Fasteloavend hie bie oss op platt.
Met Tröate, Plätsch on jecke Tüan
rejiere wiar d’ Stadt.
Et Roathus wött jestürmt, on dat det su rechtesch joot,
et fleje
d’ Kamelle oss wie Harel en d’r Hoot.
Nömmt man d’r Bürjermester d’r jruate Schlüatel
aaf,
bejennt d’ fiffde Joahrestiet met: „ HENSBERCH ALAAF!“
Et kommener jetrocke, d’
Schnoppspull op d’r Buuk.
Se danze, sprenge, jöstere on büttze jedde Schnuut.
On Fujecke,
die jöff et, mett Maskes on e sonn,
die schlare met d’ Plätsch ene va hänge op d’
Tromm.
Da bliff enne d’r Verstond vutt, d’r Schweet, dea drivvt eraav.
Man tröck ens
kott d’ Been enn on nömmt et met: „ALAAF.“
Üaverall ma Musek hüat, on sue ’ne Tüerelüüt:
Hie
on doa sech om d’r Poal ’ne Volljesoape driat.
Et Donnestess, Autwieverdaach, da es
et rechtesch schönn,
da fleje d’ au Wiever wie d’ Biee op d’ Männ.
Et ärmste es d’r
Schött draan, dea wett sech keene Roat.
Man schnoppt em sech on bützt em aav, bis
hea röppt: „ALAAF!“
En d’r Suamer, wenn va oave man d’ Mussek döchtesch hüet
mennt
man, dat em Hemmel Fasteloavend wüed jefiert.
D’r HKV hätt Burchfäß, on Petrus mak
schönn Wear.
Et waggelt da d’r Burchberch, on d’ Looch, se rückt noa Beer.
Alles tröck
eropp, bloß d’r Jerüak dea tröck eraav,
su dat d’r Hahn va onge och et morjes kriiet:
„ALAAF!“
Heemet
A dea Konnt, wu et Lonnd op jen Eng ajeeht,
e Weachkrüz su aut an d’r Boom
sech lehnt,
wu d’ Wurm tröck stell, su stell duar et Lonnd,
d’ Vollmüahle steeht vöal
Joahr a d’r Ronnd,
d’ Kerk van d’r Berch eronger jrößt wiet
et Leech van höer Uuhr
vertrut ess long Tiet,
doa wu ma sätt vör Tasche och „Täesch“,
föngt man min Heemet,
mie lev „Hensberch“.
Wu d’ Pappele rusche on senge van Free,
d’ Köh man süht jrase
on Peads op d’ Wee,
wu d’ Mäalenge kreise, d’ Easter ess heem,
d’r Reiher stibitzt,
d’ Schwalv söckt noa Lehm,
wu d’r Nobber hölpt, sollt et enns brenne,
man ongereen
sech va wittem deet kenne
on röppt „Jodde Morje“- wenkt mett d’ Honnd,
doa lekkt min
Heemet a.d’r Selfkonntronnd.
Et Krüz va Kempe
Die Mundart ist heimat- und ortsgebunden und erscheint daher in unterschiedlichen
Formen. Wie der Begriff „Mundart“ schon verdeutlicht, lebt sie in der Hauptsache
vom gesprochenen Wort. Da sie von Ort zu Ort wechselt, also verschieden ist und sich
auch vermischt, ist es schwierig, sie in eine allgemein gültige Form zu bringen.
ABENDSTIMMUNG AM SEE
1 2 3